İcra ve İflas Hukuku

Borçlu ve alacaklı ilişkisini düzenleyen hukuk dalıdır. İcra ve iflas hukuku, gerçek ve tüzel kişiler ve bireyler arasındaki borç ve alacak anlaşmazlıklarının giderilmesine yardımcı olur.

İcra ve iflas hukuku aşağıdaki aşamaların gerçekleşmesi ile işlemektedir:

• Tebligat ulaştığı halde borçlu borcunu, yasaların öngördüğü sürede ödemezse icra takibi başlatılır.
• İcra takibi ilamlı ve ilamsız olmak üzere iki şekilde yapılır. İlamlı icra takibi, mahkeme kararı sonrası gerçekleşen icra takibidir. İlamsız icra takibinde kanıt niteliğinde olan belgeler yokken, ilamlı icrada mahkemeye borca daire kanıt sunulması gerekir.
• İcra tebligatı eline ulaşan kişi borca itiraz edebilir. Yani kendisine ait böyle bir borcun olmadığını ileri sürebilir. İlamsız icra takibinde böyle bir durumda icra kendiliğinden durur. Alacaklı ise mahkemeye başvurarak, alacağının tahsiline uğraşmak zorundadır. Ancak alacağının olduğunu kanıtlamak durumundadır. İlamlı icra davası sonuçlandıktan sonra borçlu olan kişi karara itiraz edebilir ve itiraz davası açabilir. Alacaklı olan kişi de itirazın iptali davası açma hakkına sahiptir.
• Menfi tespit davalarında borçlu olan kişi ya da kişiler, herhangi bir borcunun olmadığını ispat edebilir. Bu durumda borçlu olan kişi elindeki kanıtlarla mahkemede, borçlu olmadığını ispat etmek durumundadır.
• Borcunu ödeyemeyecek durumda olan gerçek ve tüzel kişiler, iflas başvurusunda bulunabilirler. Mahkemeye iflas başvurusu yaparak, borçlarının malvarlıklarından karşılanmasını ve tüm iflas sürecini mahkemenin takip etmesini sağlamış olurlar. Bu süreçte iflas eden şirketlerin borçları yapılandırılır ve alacaklar mahkemenin belirlediği sıraya göre alacaklarını tahsil edebilirler.
• İcra ve iflas hukuku kapsamında, borçların yapılandırılması yollarından birisi de konkordato ilan etmektir. Gerçek ve tüzel şirketler mahkemeye başvurarak konkordato ilan ederler.
• İcra ve iflas kanunu kapsamında, iflas erteleme talep edilebilir. Yani borçlu olan kişi alacaklılar ile anlaşmak istemekte ve borcunu zaman yayarak, ödemeyi taahhüt etmektedir.
• Kişiler borçlarından kurtulmak için dava açabilirler.
• Borçlu olan kişi, aslında borcunun olmadığını iddia edebilir. Bu iddiasını mahkemeye başvurarak delillendirebilir ve borçlarından kurtulabilir. Ancak öncelikle bahse konu olan borcun tamamını ödemesi gerekir. Mahkemeyi kazandığında ise ödediği miktarın tamamını geri alabilir.
• Birleşme ve satın alma gibi kanuni yollar, iflastan kurtulmanın alternatif yollarıdır.

İcra ve İflas Hukuku Hangi Konuları Kapsar?

Aşağıda sıralayacağımız konular, icra ve iflas hukuku kapsamındadır:

• Kişinin borcuna ya da imzaya itiraz etmesi. Yani senet üzerinde yer alan imzanın kendisine ait olmadığına dair yaptığı itiraz.
• Kira, fatura alacakları ve bireysel borçlar,
• Ev ya da ofislerin tahliye edilmesi,
• İhalenin feshedilmesi,
• İcra takibinin iptali,
• Vergi hukuku kapsamında İcra takibine yapılan itirazlar,
• İcra takibine yapılan itirazların kaldırılması için dava açılması,
• İstihkak davaları,
• Kıymet takdirine karşı itiraz edilmesi,
• İdare hukuku kapsamında, Konkordato ilan edilmesi,
• Menfi tespit davaları,
• Ödeme emirlerine karşı yapılan itirazlar,
• Sıra cetvellerine karşı yapılan itirazlar,
• Yapılan itiraz sonucunda sıra cetvellerinin iptal edilmesi.

İcra Takibi Türleri Nelerdir?

İlamlı icra, mahkeme kararıyla uygulanan icra türüdür. Burada belgeli bir başvuru söz konusudur. Yani alacaklı olduğunu düşünen kişi, borçlunun kendisine borçlu olduğunu belgelerle ispat eder.

İlamsız icra ise alacaklı olan kişinin elinde herhangi bir kanıt olmadan, icra dairesine başvurmasıdır. Eğer borçlu olduğu iddia edilen kişi, icra dairesi tarafından eline tebligat ulaşmasından 7 gün içerisinde itirazını bildirirse, icra takibi kendiliğinden durur. Kişi itirazını dilekçe ile tebligatı gönderen icra dairesine yapmalıdır.

İcra ve iflas hukuku hakkındaki mevzuat bilgilerini, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.2004.pdf bu bağlantıdan takip edebilirsiniz.

İcra işlemlerinden sonra, borçlu borcunu ödememeyi sürdürürse, haciz işlemleri söz konusu olacaktır. Haciz işlemleri de bir tür icra takibidir.

Yasada ve uygulamada görülen haciz türleri aşağıda sıralanmıştır:

• Kesin haciz,
• Geçici haciz,
• İlave haciz,
• Tamamlama haczi ve
• İhtiyati haciz.

İcra Takibi Nasıl Gerçekleştirilir?

İlamlı ya da ilamsız olması fark etmeksizin, icra takiplerinin yasada belirtilen usullerle gerçekleştirilmesi gerekir. Yoksa geçersiz sayılırlar. İcra takibi gerçekleştirilirken aşağıdaki hususlara dikkat edilir:

• Alacaklının adres ve kimlik bilgileri eksik olmamalıdır.
• Borçlunun adres ve kimlik bilgileri eksik olmamalıdır.
• Alacak miktarı başvuruda net bir şekilde belirtilmelidir.
• Eğer alacak miktarında faiz söz konusu ise, faizin işlemeye başladığı tarih net bir şekilde belirlenmelidir.
• Borca dair herhangi bir belge sunulamıyorsa, borcun ortaya çıkış nedeni, başvuru dilekçesinde açıkça bildirilmelidir.
• İcra takibinin türüne karar verilmelidir.
• Alacağın hangi para birimi üzerinden yapılacağı belirlenmelidir.

Daha fazla bilgi icra avukatımızla iletişime geçebilirsiniz.